รู้จักโรค "เบาหวานขึ้นตา" : เป็นเบาหวาน ทำไมต้องตรวจตา?
อัพเดทล่าสุด: 9 มี.ค. 2025
11 ผู้เข้าชม
บทนำ
หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า "เบาหวานขึ้นตา" แต่อาจจะยังไม่เข้าใจว่าจริงๆ แล้วเวลาที่เบาหวานขึ้นตา มันมีลักษณะเป็นอย่างไรและส่งผลกระทบต่อการมองเห็นอย่างไร ในบทความนี้เราจะมาพูดถึงเบาหวานขึ้นตา สาเหตุ วิธีการรักษา รวมถึงการป้องกันเพื่อให้คุณดูแลสุขภาพดวงตาได้อย่างถูกต้องครับ
เบาหวานขึ้นตา มีหน้าตาเป็นอย่างไร
ก่อนอื่นมาทำความรู้จักเกี่ยวกับธรรมชาติของโรคเบาหวานกันก่อน โรคเบาหวานเป็นภาวะที่เกิดจากการที่ร่างกายมีความผิดปกติในการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ ดังนั้นเมื่อระดับน้ำตาลในเลือดสูงเกินไป เลือดที่มีน้ำตาลมากก็จะถูกส่งไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย รวมถึงดวงตาด้วย
การที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงนั้นส่งผลเสียต่อหลอดเลือดขนาดเล็กและหลอดเลือดฝอยทั่วร่างกาย รวมถึงที่จอประสาทตา ซึ่งเป็นส่วนที่สำคัญในการมองเห็นและอยู่บริเวณผนังด้านหลังของลูกตา จอประสาทตามีเส้นเลือดหลายเส้นมาหล่อเลี้ยงเพื่อส่งข้อมูลภาพจากตาไปยังสมอง สำหรับผู้ที่เป็นเบาหวาน เมื่อระดับน้ำตาลในเลือดสูง น้ำตาลที่ไปเกาะอยู่ที่ผนังของเส้นเลือดจะทำให้ผนังของเส้นเลือดฝอยที่จอประสาทตาไม่แข็งแรง อาจเกิดการแตกของเส้นเลือดและมีเลือดออกเป็นจุดเล็กๆ ทั่วจอประสาทตา
นอกจากนี้ ไขมันและโปรตีนในเลือดก็อาจรั่วไหลออกมาสู่จอประสาทตา ซึ่งจะมีผลทำให้การมองเห็นลดลง โดยเฉพาะถ้าเลือดหรือไขมันเหล่านี้ไปอยู่ในจุดที่รับภาพจะทำให้เกิดจุดบอดหรือมองเห็นภาพเบลอได้
เบาหวานขึ้นตาสามารถมีความรุนแรงต่างกัน ตั้งแต่น้อยไปจนถึงมาก
ภาวะเบาหวานขึ้นตาสามารถมีความรุนแรงได้หลายระดับ ตั้งแต่ระดับเริ่มต้นที่ผู้ป่วยอาจจะไม่มีอาการใดๆ เลย ระดับปานกลางที่จะมีจุดเลือดออกกระจายอยู่ในจอประสาทตา จนถึงระดับรุนแรงที่เส้นเลือดฝอยในจอประสาทตาเกิดการงอกใหม่ การงอกใหม่ของเส้นเลือดเหล่านี้มีลักษณะเปราะบางและสามารถแตกได้ง่าย เมื่อเกิดการแตกจะทำให้เลือดออกในตา หรือในบางกรณีเส้นเลือดที่งอกใหม่อาจดึงรั้งจอประสาทตาจนเกิดการหลุดลอก ซึ่งอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นถาวรได้
เบาหวานขึ้นตา รักษาอย่างไร
การรักษาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของโรค และดุลยพินิจของแพทย์ที่รักษา ในผู้ที่มีเบาหวานขึ้นตาในระดับน้อยถึงปานกลาง การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดอย่างเคร่งครัดเป็นสิ่งสำคัญในการชะลอการแย่ลงของโรค และป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนในอนาคต ในขณะที่ผู้ที่มีเบาหวานขึ้นตาระยะรุนแรง หรือมีการศูญเสียการมองเห็น แพทย์อาจทำการรักษาด้วยวิธีต่างๆ ได้แก่
- การยิงเลเซอร์จอประสาทตา เช่น ใช้เลเซอร์ในการรักษาหลอดเลือดผิดปกติในจอประสาทตา และ การใช้เลเซอร์ช่วยหยุดการเจริญเติบโตของเส้นเลือดใหม่ในเบาหวานขึ้นตาระยะรุนแรง
- การฉีดยาเข้าในน้ำวุ้นตา (Intravitreal Injection) ยาจะช่วยลดการเจริญเติบโตของเส้นเลือดใหม่ที่ผิดปกติ รวมถึงลดการบวมของจอประสาทและจุดรับภาพ
- การผ่าตัดจอประสาทตา (vitrectomy) ใช้ในกรณีที่มีการหลุดลอกของจอประสาทตาหรือเลือดออกในตาอย่างรุนแรง
เราสามารถป้องกันเบาหวานขึ้นตาได้อย่างไร?
- ตรวจตาเป็นประจำ
ควรตรวจตากับจักษุแพทย์อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เนื่องจาก ในบางครั้งโรคนี้อาจไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้น ทำให้หลายคนไม่ทราบว่าตนเองมีปัญหาเบาหวานขึ้นตาจนกว่าจะเกิดความเสียหายอย่างรุนแรงแล้ว การตรวจตาอย่างสม่ำเสมอจะช่วยให้ค้นพบปัญหา และป้องกันตั้งแต่โรคยังอยู่ในระยะเริ่มต้น - ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
ควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม สามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดเบาหวานขึ้นตา และชะลอการแย่ลงของโรคได้ - ควบคุมความดันเลือด
- การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และรักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
จะเห็นว่าเบาหวานขึ้นตาเป็นโรคที่สามารถทำให้สูญเสียการมองเห็นได้ถ้าหากไม่ได้รับการรักษาและดูแลที่เหมาะสม การตรวจตาอย่างสม่ำเสมอและการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันและรักษา การดูแลสุขภาพโดยรวมก็เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ผู้ป่วยเบาหวานสามารถลดความเสี่ยงของการเกิดเบาหวานขึ้นตาและภาวะแทรกซ้อนที่จะส่งผลกระทบต่อการมองเห็นในอนาคต
ผู้อ่านสามารถแบ่งปันความรู้ดีๆ โดยการกดปุ่ม share ไปยัง social media ต่างๆ เช่น facebook, TikTok, Line ได้ครับ
บทความที่เกี่ยวข้อง
นพ.เชาว์ เจริญกิจขจร (จักษุแพทย์)
